Walidacja czyszczenia jest fundamentalnym elementem zapewnienia jakości w przemyśle farmaceutycznym. Pomaga ona zapewnić, że sprzęt produkcyjny jest odpowiednio umyty, aby uniknąć zakażenia krzyżowego między produktami, co może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa pacjentów i produktów, a także ich skuteczności. Dla ekspertów ds. walidacji czyszczenia kluczowe znaczenie ma wyprzedzenie działań rozpoczętych przez weryfikację procesu. W tym artykule omówimy koncepcję bieżącej weryfikacji procesu, korzyści, jakie przynosi ona walidacji czyszczenia, a także rzeczywisty przykład jej wdrożenia, w którym kierowano się ramami regulacyjnymi, takimi jak Europejski załącznik 15.

Czym jest bieżąca weryfikacja procesów?

Zwykle walidacja czyszczenia jest punktowym działaniem pomagającym zapewnić, że protokoły czyszczenia spełniają z góry określone kryteria. To nieelastyczne podejście może jednak nie wystarczyć w dynamicznie zmieniającym się środowisku produkcyjnym. Bieżąca weryfikacja procesu (OPV, Ongoing Process Verification) oferuje ciągłe, oparte na danych podejście do walidacji procesu czyszczenia. Ona nie tylko potwierdza, że proces działa, pomaga również zapewnić, że będzie on nadal skuteczny w przyszłości.

Zgodnie z definicją zawartą w Załączniku 15 bieżąca weryfikacja procesu koncentruje się na procesie produkcji, ale jej zasady mogą (oraz powinny) być rozszerzone do czyszczenia i jego walidacji. Zamiast jednorazowej walidacji, bieżąca weryfikacja obejmuje ciągłe gromadzenie oraz analizę danych przez cały cykl procesu czyszczenia. Zapewnia to stałą zgodność oraz optymalizację procesów.

Rola Technologii Analizy Procesu (PAT, Process Analytical Technologies)

Kluczem do pomyślnego wdrożenia bieżącej weryfikacji procesu w walidacji czyszczenia jest zastosowanie technologii analizy procesu (PAT). Technologia analizy procesu obejmuje wykorzystanie zaawansowanych urządzeń analitycznych, które zapewniają pomiary najważniejszych parametrów procesu (CPP, critical process parameters) w czasie rzeczywistym podczas czyszczenia. Mogą one obejmować:

• Temperaturę: Jak różne temperatury wpływają na efekt czyszczenia?
• Czas styczności: Czy długość ekspozycji na roztwór czyszczący odzwierciedla skuteczność czyszczenia?
• Działania mechaniczne: Czy moc przepływu i ciśnienie w systemach są wystarczające do usunięcia pozostałości?
• Stężenie środka czyszczącego: Czy stężenie (np. przewodność jako wiodący parametr​​​​​​​) roztworu czyszczącego jest wystarczające do jak najbardziej skutecznego usuwania pozostałości?

Zbieranie tych danych zapewnia bezprecedensowy wgląd w proces czyszczenia, co umożliwia przejście od niepewności i szeroko zakrojonej rewalidacji do bogatego w wiedzę, kontrolowanego i elastycznego podejścia.

Monitorowanie i integracja cyfrowa: Więcej niż podstawy

Wiele zakładów już monitoruje parametry takie jak przepływ lub kontrola ciśnienia w urządzeniach rozpylających, ale przyszłość walidacji czyszczenia polega na zintegrowaniu tych pomiarów z systemem cyfrowym, który rozpoznaje trendy i anomalie z upływem czasu. Dzięki ciągłemu monitorowaniu najważniejszych procesów, takich jak ciśnienie i przepływ, eksperci ds. walidacji mogą stworzyć pełny obraz skuteczności czyszczenia, wcześnie rozpoznać potencjalne problemy oraz dostosować protokoły i zminimalizować zakłócenia.

Taktyczny przykład

Przyjrzyjmy się firmie farmaceutycznej, która z powodzeniem wdrożyła program bieżącej weryfikacji procesu. Śledzą krytyczne parametry czyszczenia i opracowali procedurę monitorowania scenariuszy wysokiego ryzyka:

1. Ustalenie poziomów wydajności procesu czyszczenia: Poziomy te są obliczane na podstawie trendów z krytycznych danych procesu czyszczenia zebranych z biegiem czasu i oferują sposób pomiaru niezawodności procesu czyszczenia.
2. Analiza oparta na ryzyku: Zgodnie z wytycznymi EMA, firma ta ocenia toksyczność kolejnych wytwarzanych produktów i zestawia to z danymi dotyczącymi zdolności procesu. Rezultatem jest ocena ryzyka oparta na rejestrze, która dyktuje częstotliwość oraz szczegółowość procesu weryfikacji.
3. Częstotliwość pobierania próbek dostosowana do ryzyka związanego z produktem: Dzięki podziałowi produktów na kategorie wysokiego, średniego i niskiego ryzyka, firma znacznie zmniejszyła częstotliwość pobierania próbek dla kategorii niższego ryzyka bez uszczerbku dla jakości.
4. Wzrost wydajności: Zmniejszenie liczby pobieranych próbek i zoptymalizowane wykorzystanie sprzętu zostało ułatwione dzięki podejściu opartemu na ryzyku i przyniosło większą wydajność. Więcej partii może być teraz produkowanych w tym samym czasie, co pozytywnie wpływa na wydajność i rentowność.

Wnioski: Przyszłość ma charakter nieustający

Przejście na bieżącą weryfikację i kontrolę w ramach walidacji czyszczenia to nie tylko oczekiwanie regulacyjne, to strategiczna decyzja biznesowa mająca na celu lepsze wykorzystanie zasobów, zwiększenie wydajności oraz poprawę bezpieczeństwa produktu. Wdrażając narzędzia cyfrowe, zestawiając dane procesów z ocenami ryzyka i śledząc trendy rozwijające się z upływem czasu, firmy mogą przekształcić „czarną skrzynkę” czyszczenia w przejrzysty, łatwy do zarządzania element procesu produkcji.

Dla ekspertów ds. walidacji czyszczenia przyszłość jest jasna: przyjęcie bieżącej weryfikacji toruje drogę do bardziej wydajnego, niezawodnego oraz zgodnego z przepisami środowiska produkcji. Wraz z rozwojem branży ci, którzy przyjmą te praktyki wcześnie, będą liderem w zakresie doskonałości operacyjnej oraz zgodności z przepisami.