23 lipca 2022 4. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła wybuch globalnej epidemii małpiej ospy jako stan zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. Dr Elaine Black, dyrektor ds. bezpieczeństwa żywności i zdrowia publicznego w Ecolab oraz Kaycee Strewler, główna specjalistka techniczna, przedstawiają podstawowe informacje o małpiej ospie oraz sposoby na minimalizowania ryzyka związanego z tym wirusem.

1. Czym jest małpia ospa?

   Ospa małpia jest rzadką chorobą spowodowaną zakażeniem wirusem ospy małpiej, który należy do tej samej rodziny wirusów co wirus variola, który powoduje ospę prawdziwą. Wirus małpiej ospy nie jest nowym wirusem (pierwszy przypadek u ludzi odnotowano w 1970 r.) jednak obecna epidemia rozprzestrzeniła się na wiele krajów, w których wcześniej nie stwierdzono obecności wirusa.

    

2. Jakie są symptomy ospy małpiej?

   Zakażenie małpią ospą rozpoczyna się od bólu głowy, mięśni, gorączki, obrzęku węzłów chłonnych oraz wyczerpania, a następnie rozwija się wysypka lub zmiany chorobowe (początkowo często na twarzy), które rozprzestrzanieją się na inne części ciała. Zmiany chorobowe przechodzą przez różne stadia, w wyniku których powstają krosty, które następnie pokrywają się strupami i odpadają.

   Okres inkubacji małpiej ospy wynosi zwykle 7-10 dni, ale może wynosić 5-21 dni, a cała choroba trwa zwykle 2-4 tygodni. W poprzednich epidemiach małpia ospa powodowała śmierć aż u jednej na 10 zakażonych osób, jednak w obecnej epidemii odnotowano bardzo mało zgonów. Metody leczenia (leki przeciwwirusowe i szczepionki) mogą być specyficzne dla danego regionu i ograniczone do populacji wysokiego ryzyka.

    

3. Jak przenosi się małpia ospa?

   Wirus małpiej ospy rozprzestrzenia się między ludźmi głównie przez bezpośredni kontakt z zakaźnymi krostami, strupami lub płynami ustrojowymi oraz może być rozprzestrzeniany przez wydzieliny z dróg oddechowych, choć zakres przenoszenia przez drogi oddechowe jest wciąż badany.  Wirus może się również rozprzestrzeniać poprzez kontakt z zakażonymi powierzchniami lub pościelą. 

   Choć poprzednie ogniska choroby były związane z przenoszeniem się jej ze zwierzęcia na człowieka lub spożyciem mięsa zakażonego zwierzęcia, rozprzestrzenianie się obecnego ogniska nastąpiło przede wszystkim poprzez przedłużony kontakt między osobami. W chwili obecnej żywność i woda nie zostały uznane za drogi przenoszenia w obecnym wybuchu choroby.

    

4. Jakie są najlepsze sposoby, aby pomóc uniknąć zarażenia małpią ospą?

   Dokładne mycie rąk wodą z mydłem jest jednym z najlepszych sposobów na uniknięcie przenoszenia patogenów. Często myj ręce wodą z mydłem lub używaj środków do rąk na bazie alkoholu. Jeśli ręce są wyraźnie zabrudzone, należy użyć mydła i wody przed zastosowaniem preparatów do dezynfekcji rąk.

   Unikaj bliskiego kontaktu skóra do skóry z osobami, które mają wysypkę, a także nie dziel się naczyniami lub sztućcami.   

   Dezynfekuj często używane, twarde, nieporowate powierzchnie, takie jak klamki, włączniki światła i poręcze, używaj do tego środka dezynfekującego zarejestrowanego przez EPA z oznaczeniem EVP (dotyczącym wirusowych patogenów). Ecolab oferujewiele środków do dezynfekcji z tym oznaczeniem, w tym:środek do czyszczenia i dezynfekcji powierzchni Peroxide Multi Surface Cleaner and Disinfectant (numer rejestracji EPA 1677-238) oraz Dezynfekujące chusteczki 1 (numer rejestracji EPA 1677-263).  Postępuj zgodnie z instrukcjami na etykiecie produktu, aby zapewnić właściwe korzystanie.  

    

5. Jakie działania mogą podjąć hotele i inne firmy, aby pomóc utrzymać zdrowie pracowników i klientów oraz pomóc w zapobieganiu rozprzestrzeniania się małpiej ospy?
   Istnieje kilka działań, które biznesy (szczególnie te z branży hotelarskiej) mogą podjąć, aby pomóc chronić swoich pracowników i gości:  

• Przedsiębiorcy powinni przeanalizować i wzmocnić praktyki zapobiegania zakażeniom wśród pracowników (np. wymagania dotyczące środków ochrony osobistej (PPE), praktyki dotyczące higieny rąk, właściwe odkażanie powierzchni) oraz rozważyć ułatwienie dostępu do sesji edukacyjnych dla pracowników na temat oznak, objawów oraz czynników ryzyka zachorowania na małpią ospę.

• Powinni zapewnić łatwy dostęp do materiałów do higieny rąk w odpowiednich miejscach (np. w toaletach, kuchni lub miejscach przygotowywania żywności, miejscach o dużym natężeniu ruchu, takich jak wejścia i wyjścia).

• Często dotykane, twarde, nieporowate powierzchnie powinny być dezynfekowane przy użyciu zarejestowanych w EPA środków do dezynfekcji zwalczających patogeny wirusowe. Szcztućce i naczynia powinny być myte zgodnie z kodeksem FDA.
   
• Pracownicy powinni nosić odpowiednie środki ochrony indywidualnej, takie jak jednorazowe rękawiczki i dobrze dopasowaną maskę podczas czyszczenia lub dotykania pościeli, szczególnie w regionach znanych z wysokiego ryzyka wystąpienia małpiej ospy lub gdy osoba podejrzewana/osoba u której potwierdzono małpią ospę, przebywała na danym obszarze.  Należy upewnić się, że zabrudzona pościel znajduje się w worku do prania lub innym pojemniku oraz unikać wstrząsania lub dotykania jej w sposób, który może spowodować rozproszenie materiału zakaźnego. Pranie bielizny (np. ręczniki, prześcieradła, odzież) zgodnie ze standardowymi protokołami prania, w tym istniejącymi produktami Ecolab i recepturami dotyczącymi prania. 

Aby uzyskać więcej informacji na temat ospy małpiej, kliknij tutaj.

O ekspertach:

Dr Elaine Black, dyrektor ds. bezpieczeństwa żywności i zdrowia publicznego w firmie Ecolab, jest specjalistką ds. zdrowia publicznego i mikrobiologiem, która kieruje inicjatywami programowymi i politycznymi, w tym angażuje się w sprawy kluczowych klientów oraz organizacji zawodowych.

Kaycee Strewler, inżynier magister, główna specjalistka techniczna w Ecolab, jest specjalistką ds. zdrowia publicznego w dziale instytucjonalnym firmy i pracuje jako konsultant techniczny dla globalnych klientów korporacyjnych, zapewniając doradztwo w zakresie zdrowia publicznego i najlepsze praktyki w zakresie higieny osobistej i środowiskowej.